Trong nhiều năm qua, người ta đã cố gắng phát triển phân loại về bệnh lý tủy và mô quanh chóp. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy không có sự tương ứng tuyệt đối giữa các dấu hiệu, triệu chứng với mô bệnh học của một tình huống lâm sàng.
Những thuật ngữ được dùng trước đây là những thuật ngữ sinh học và có thể không mô tả chính xác tình trạng mô học thực sự của tình trạng bệnh lý mô tuỷ và mô quanh chóp. Để loại bỏ những thắc mắc liên quan đến mô tuỷ thì cần những kiểm tra mô học, nhưng điều này không mang tính thực tế, do đó những phân loại lâm sàng được phát triển nhằm xây dựng nên những kế hoạch điều trị.
Nhìn chung, việc dựa vào những phát hiện chủ quan và khách quan để phân loại bệnh lý chỉ đơn thuần dựa vào sự hiện diện của mô khoẻ mạnh hoặc bệnh lý.
Gợi ý: Phân loại lâm sàng bệnh lý tủy và mô quanh chóp ( Phần 1)
Bệnh lý tủy răng.
Răng có tủy bình thường sẽ không có bất kì triệu chứng tự phát nào, tủy răng sẽ phát hiện với các thử nghiệm tủy và triệu chứng xuất hiện do những thử nghiệm này sẽ nhẹ không làm bệnh nhân đau đớn, kết quả chỉ thoáng qua và biến mất trong 1 vài dây, x-quang có thể nhìn thấy hình ảnh tủy răng bị vôi hóa ở nhiều mức độ tủy răng khác nhau, nhưng không có dấu hiệu sâu răng hoặc lộ tủy, không cần chỉ định điểu trị với những răng này.
Viêm tủy có khả năng hồi phục.
Khi bị kích thích tủy răng bị ảnh hưởng nhưng sau đó hồi phục lại nhanh chóng gọi là viêm tủy có khả năng hồi phục, những yếu tố như: sâu răng, lộ ngà, những điều trị nha khoa gần đây.
Loại bỏ những kích thích sẽ làm giảm hết các triệu chứng tình trạng lộ ngà những không có bệnh lý rõ ràng của bệnh lý tủy răng, đôi khi gây nhầm lẫn trong quá trình chẩn đoán, biểu hiện của cơn đau nhói của viêm tủy có khả năng hồi phục.
Viêm tủy không có khả năng hồi phục.
Khi tình trạng bệnh lý tủy răng tiến triển thành viêm tủy không có khả năng hồi phục, cần điều trị bằng cách loại bỏ mô bệnh đi.
Tủy răng bị kích thích sẽ có hình ảnh canxi hóa trong buồng tủy hoặc ống tủy, khi thăm khám lâm sàng hoặc x-quang, hay khai thác bệnh sử có thể thấy được xoang trắng lớn.
Tủy răng bị hoại tử hoặc chết tủy, không còn cung cấp máu đên tủy răng dây thần kinh tủy không thực hiện chức năng, phân tích lâm sàng này giúp mô tả tình trạng mô học, theo tình trạng viêm tủy hòi phục hay không có khả năng hồi phục, có triệu chứng hay không có triệu chứng.
Bệnh lý mô quanh chóp.
Mô quanh chóp bình thường, đây là tiêu chuẩn để so sánh với các trường hợp bệnh lý quanh chóp khác nhau phân đoạn này bệnh nhân không có triệu chứng và răng đáp ứng bình thường ấn và gõ.
Viêm quanh chóp có triệu chứng răng
Có triệu chứng có phản ứng đau cấp tính với lực nhai hoặc lực gõ, không đáp ứng với hình ảnh tủy răng trên X-quang thường biểu hiện của sự dãn rộng của dây chằng nha chu có thể có hoặc không có thấu quang quanh chóp ở một hoặc tất cả các chân răng.
Viêm quanh chóp không triệu chứng.
Thường không biểu hiện chứng gì trên lâm sàng, răng này không đáp ứng độ sống tủy và hình ảnh x-quang biểu hiện thấu quang quanh chóp, răng không nhậy cảm với lực cắn, nhưng khi gõ có thể cảm giác khác.
Áp xe quanh chóp cấp tính.
Biểu hiện sẽ đau dữ dội khi cắn gõ hoặc lay răng, răng không có bất kì thử nghiệm độ sống tủy nào và sẽ lung lay ở mức độ khác nhau, hình ảnh x-quang có thể cho thấy sự dãn của dây chằng nha chu và thấu quang quanh chóp và mô ngoài mặt gần với răng bệnh lý mức độ khác nhau, bệnh nhân thường sẽ bị sốt và bị hạch dưới cổ.
Trước khi bác sĩ cân nhắc việc điều trị nội nha cần trả lời các câu hỏi sau:
Liệu bệnh nhân mắc phải có liên quan đến răng hay không?
Liệu mô tủy có liên quan đến ình trạng bẹnh lý của răng hay không? tại sao răng lại biểu hiện bệnh lý tủy răng? phương thưucs thích hợp là gì?
Tài liệu được trích và dịch từ cuốn sách Cohen’s Pathways of the Pulp Một cuốn sách kinh điển và giá trị về kiến thức Nội Nha, được biên soạn bởi hai chuyên gia Kenneth Hargreaves và Louis Berman.
Biên dịch: Lương Thị Quỳnh Tâm
Tài trợ bởi: Công ty cổ phần đầu tư phát triển Anh & Em
Bài đăng lần đầu ngày: 23 Tháng tư, 2020 @ 4:00 chiều
