Trong phần 2 chúng tôi sẽ giới thiệu đến các bjan 2 loại u lành tính tiếp theo đó là U do răng sừng hóa và U biểu mô do rằng.
U do răng sừng hóa (Tumeur odontogenique épidermoide):
Được Pullon phát hiện từ năm 1975, đây là một tổn thương do răng sừng hóa, được xếp vào nhóm nang do răng vì nó không tăng sinh dạng u thật sự. U do răng sừng hóa có thể phát triển từ những mảnh vụn Malassez nằm trong dây chằng quanh răng hoặc từ những di tích của lá răng.
U do răng sừng hóa gặp đồng đều ở cả hai giới, mọi lứa tuổi đều có thể bị nhưng thường gặp là lứa tuổi 30.
Những biểu hiện ban đầu như răng lung lay, gõ đau, hay gặp ở răng nanh, răng cửa hàm trên và răng cối nhỏ hàm dưới.
Thông qua X-quang: có thể thấy một vùng ít cản quang, hình tam giác hay bán nguyệt, xung quanh có một viền cản quang. X-quang thường cho hình ảnh giống một nang chân răng, nằm trong xương ổ răng liên quan với một chân răng, chân răng có thể bị tiêu hay không. Nếu u lớn thì nó có thể xâm lấn vào các tổ chức kế cận.
Tế bào học: U gồm những đảo tế bào sừng biệt hóa nằm trong một tổ chức đệm sợi, bao xung quanh bởi một lớp tế bào dẹt. Những đảo biểu mô này có chứa những ổ thái hóa nang nhỏ.
Chẩn đoán phân biệt với ung thư trong xương nguyên phát, u men, tăng sinh sừng hóa trong nang do răng.
Điều trị bảo tồn bằng mổ lấy nang, nhổ hay bảo tồn răng. U thường không tái phát ngoại trừ những u lớn ở hàm trên (trong trường hợp này ta phải cắt bỏ rộng).
Xem thêm: Điều trị tủy răng sử dụng siêu âm và hàn kín hệ thống ống tủy bằng Gutta Percha nóng chảy
Xem thêm: Che tủy và các kỹ thuật che tủy
U biểu mô do răng canxi hóa (Tumeur epitheliale odontogenique calcifiee) hay u của Pindborg:
Từ lâu người ta nhầm u men với u răng, U biểu mô do răng canxi hóa là loại u được Pindborg phát hiện ra đầu tiên từ 1955. Đây là một loại u hiếm gặp (chiếm 0,67% trong các loại u do răng).
– U phát triển từ tế bào biểu mô men răng kép dẹt hoặc lớp trung gian của cơ quan men, đôi khi có thể là lớp tế bào đáy của biểu mô miệng.
– U chứa những cấu trúc biểu mô Malpighi, những mảnh vụn của chất Amyloide tự nhiên và những tổ chức can xi hóa.
– U biểu mô do răng canxi hóa gặp đồng đều ở cả hai giới, thường gặp ở tuổi từ 20 – 60, nhiều nhất ở 40 tuổi. Tình trạng thường gặp ở hàm dưới (2/3 trường hợp) và vùng răng hàm, tiền hàm. Hàm trên chiếm 1/3.
– Trường hợp U trong xương thường đi kèm với một hay nhiều răng ngầm. Trường hợp U ngoài xương rất hiếm gặp, thường gặp ở vùng răng cửa hàm trên.
– U phát triển chậm và không gây đau.
Qua phim X-quang: thấy ổ tiêu xương không đều, giới hạn rõ hay không với tổ chức xung quanh, bên trong có những điểm cản quang nhỏ rải rác, vây xung quanh một thân răng hay một răng ngầm. Đôi khi u cho hình ảnh X-quang giống với hình ảnh của một u men.
Tế bào học:
+ Đại thể: Đây là một khối u cứng , không có giới hạn rõ, màu xám, dễ mủn nát.
+ Vi thể: có nhiều dạng:
* Những lớp dày đặc các tế bào đa diện, có giới hạn rõ, nối với nhau bởi những cầu nối liên bào, nhân lớn chứa nhiều hạt nhân, có thể gặp các tế bào nhiều nhân (2-3 nhân) hay các tế bào khổng lồ. Chỉ số gián phân của những tế bào này thấp. Dưới kính hiển vi điện tử các tế bào này mang đặc điểm của các tế bào Malpighi (Desmosomes, Tonofilaments, Tonofibrilles). Về phương diện hoạt động men, các tế bào này không có hoạt động Phosphatase kiềm và ATPasique giống với lớp trung gian của cơ quan men. Những vùng Hyaline nằm giữa các tế bào u dưới kính hiển vi điện tử thấy có sự kết hợp của những sợi nhỏ từ 50 A0 đến 150 A0 và những sợi Collagene, những sợi này được các tế bào biểu mô tiết ra dưới dạng chất Keratine lỏng lẻo hay chất gian bào của men răng, can xi sẽ lắng đọng lên những chất này hay lên những tế bào biểu mô thái hóa (cho hình ảnh vòng Lisegang).
* Ở một số dạng khác: thành phần biểu mô teo nhỏ hơn và tạo thành những đảo nhỏ hay những dải tế bào sáng, với dấu hiệu thái hóa. Can-xi hóa và lắng đọng Amyloide nhiều hơn.
Khối u này có thể kết hợp với u răng tăng sinh tuyến (tumeur odontogenique adenomatoide).
Tiên lượng: không tái phát nếu cắt bỏ được toàn bộ u.
Nguồn : Ranghammat .com
#phụchình #tổnthươngrăng #xquangnhakhoa #sửasoạnrăng #Ốngtủy #khámlâmsàng #nộinha #Veraviewepoces #Morita
Bài đăng lần đầu ngày: 25 Tháng sáu, 2019 @ 2:25 chiều
