I.Chỉ định của phẫu thuật cắt chóp
,,1.Răng bị viêm quanh cuống mặc dù đã được điều trị nội nha và trám bít tương đối tốt (có thể kiểm chứng điều này trên phim Xquang) ,,,2.Răng bị viêm quanh cuống và nội nha không giải quyết triệt để vấn đề này do: ,,,- Tủy răng bị vôi hóa hoàn toàn ,,,- Ống tủy bị cong mà dụng cụ nội nha không thể với tới hết chiều dài của nó ,,,- Có file gãy trong ống tủy mà không thể loại bỏ, băng qua nó để sửa soạn ống tủy tốt. Một số trường hợp ống tủy được trám bít không hoàn hảo bởi các vật liệu trám quá cứng chắc và dụng cụ nội nha cũng không thể loại bỏ chúng ra khỏi ống tủy. ,,,3.Răng viêm quanh cuống và không thể hoàn chỉnh nội nha do: ,,,- Có đường thông từ ống tủy với mô quanh chóp mà không thể trám bít ,,,- Thủng thành bên ống tủy ,,,- Thủng chóp răng, mất cấu trúc giải phẫu của lỗ apex ,,,- Gãy chóp răng ,,,- Ống tủy dị dạng không thể nội nha theo cách thông thường Trong các trường hợp kể trên việc phẫu thuật cắt chóp và trám tủy ngược dòng là cần thiết để ngăn ngừa sự phát triển và di cư của vi khuẩn từ lòng ống tủy chưa được làm sạch ra mô quanh chóp.
,,Phẫu thuật cắt chóp răng được ứng dụng khi muốn loại bỏ phần chóp răng bị thương tổn, giúp bảo tồn răng thật.,, ,,,,II.Chống chỉ định
1.Chống chỉ định tương đối của phẫu thuật cắt chóp răng với các bệnh nhân: cao tuổi,
có tiền sử tim mạch, đang sử dụng các thuốc chống đông, bệnh tiểu đường
2.Răng và vùng quanh răng bị tàn phá bởi viêm quanh răng. Xương tiêu quá nhiều, túi nha chu lớn, tỷ lệ thân chân không đảm bảo sau khi phẫu thuật cắt chóp
3.Các răng có mối liên hệ chặt chẽ với các mốc giải phẫu quan trọng cần tránh như: xoang hàm trên, lỗ cằm ở hàm dưới, thần kinh răng dưới… Nếu tiến hành cắt chóp trám ngược tại các răng này phải hết sức lưu ý tránh gây tổn thương.
,,,III.Trang bị dụng cụ phẫu thuật cắt chóp trám ngược
Tay khoan mini dùng để tạo xoang trám ngược. Ngày nay có thể sử dụng các đầu siêu âm kim cương để tạo xoang trám.
Trong các trường hợp phẫu trường chật hẹp có thể sử dụng các đầu siêu âm này với nhiều góc bẻ phù hợp để tạo xoang.
Gương mini và vi thám trâm dùng để thăm dò và đánh giá kích thước xoang trám ngược.
Dụng cụ đưa chất trám vào xoang trám ngược. Ngày nay với sự xuất hiện của vật liệu trám ngược MTA thì công việc này trở nên đơn giản hơn và người ta dần dần quên lãng almagam và dụng cụ cổ điển này.
Nhộng almagam trộn bằng máy, cây đưa almagam và bộ dụng cụ tạo hình almagam trám ngược.
Ngoài ra còn có các dụng cụ phẫu thuật như kéo, xi lanh bơm rửa phẫu trường, kim chỉ, bộ nạo tổ chức hạt và các dụng cụ phẫu thuật cần thiết khác.
IV.Trình tự phẫu thuật
Phẫu thuật cắt cuống sẽ tuần tự trải qua các bước sau:
– Gây tê và thiết kế vạt
– Tiếp cận vùng chóp răng theo đường rò hoặc bộc lộ chóp răng bằng cách mở cửa sổ xương tại vị trí tương ứng.
– Loại bỏ các mô bệnh lý và cắt bỏ chóp răng tại 1/3 chóp (nên cắt hết vùng 1/3 chóp răng vì tại đây có nhiều lỗ đổ ra của ống tủy phụ)
– Tạo xoang trám ngược, cách ly và sát trùng xoang trám trước khi đưa chất trám vào xoang. Dùng gương mini để kiểm tra trám bít
– Bơm rửa sạch toàn thể phẫu trường, khâu đóng vết mổ.
Xin được nói rõ hơn về các cách thiết kế mở vạt.
1.Vạt hình thang
Được thiết kế như hình vẽ dưới đây, vạt đi qua gai nướu của hai răng lân cận và đi trong rãnh đường viền nướu. Lật vạt toàn phần bộc lộ xương vùng chóp răng.
Vạt hình thang
2.Đường rạch bán nguyệt
Đi trên ranh giới lợi dính và lợi tự do khoảng 1mm được mô tả như hình dưới đây:
Vạt bán nguyệt
, ,,,,V.Biến chứng
Biến chứng có thể xảy ra trong và sau khi phẫu thuật cắt chóp răng gồm:
1.Khoan hoặc làm tổn thương vào các cấu trúc giải phẫu quan trọng như xoang hàm trên, sàn mũi, ống thần kinh răng dưới…
2.Chảy máu lâu cầm do tổn thương mạch máu.
3.Vương vãi chất trám ngược ra mô mềm quanh chóp. Đặc biệt với chất trám là almagam có thể để lại hậu quả nhiễm sắc vùng nướu tương ứng.
4.Sử dụng vạt bán nguyệt giúp bảo tồn được đường viền nướu. Tuy nhiên phương pháp này có nhược điểm là cố định lỏng lẻo dẫn đến bục mép và lộ vùng phẫu thuật. Hậu quả là không thể tái sinh xương lấp đầy xoang cắt chóp.
5.Bong sút miếng trám ngược do kĩ thuật trám chưa tốt.
6.Cắt chóp sót tổn thương gây tái viêm quanh cuống sau một thời gian phẫu thuật.
,,,VI.Ca lâm sàng điển hình.
Hình ảnh X quang cho thấy nang quanh chóp răng cửa giữa mà nguyên nhân do điều trị nội nha chưa tốt. Chưa xuất hiện hình ảnh lỗ rò trên lâm sàng.
Đường rạch mở vạt bán nguyệt, bóc tách vạt toàn phần bộc lộ xương vùng chóp răng tương ứng
Tay khoan thẳng với mũi tròn có rãnh xoắn lớn mở cửa sổ xương tiếp cận vùng chóp
Xoang trám đã được tạo xong. Bây giờ thì nhồi vật liệu trám vào thôi, ngày nay người ta chuộng MTA cho những công việc này hơn là Almagam vì những ưu điểm vượt trội của nó (xin được trình bày vào một dịp khác)
Nhồi chặt chất trám và khâu đóng vết mổ. Quá trình trám ngược phải cầm máu tốt và cách ly xoang cắt chóp bằng bông gạc nhằm ngăn ngừa chất trám rơi vào lòng xoang cắt chóp.
Một vài hình ảnh biến chứng của phẫu thuật cắt chóp
Hình ảnh so sánh một ca cắt chóp trám ngược tốt với chất trám bít kín chóp răng và một trường hợp để rơi chất trám ra mô quanh chóp.
Nhiễm sắc niêm mạc quanh chóp răng tương ứng do rơi vãi almagam ra mô mềm quanh chóp (hình xăm almagam)
Phim X quang mô tả xoang trám không được chuẩn bị tốt chất trám ngược bị bong. Bên cạnh là hình ảnh không thể tái sinh xương, lộ chóp sau phẫu thuật do hở vết mổ.
Nguồn: Oral sugery.
#nộinha #xquang #xquangnhakhoa
Bài đăng lần đầu ngày: 11 Tháng tư, 2018 @ 11:27 sáng
