Phẫu thuật cắt chóp răng là kỹ thuật nha khoa nhằm loại bỏ phần chóp răng bị viêm nhiễm, ống tủy hay lỗ chóp viêm còn sót lại do điều trị tủy không triệt để, giúp bảo tồn răng thật. Những trường hợp cụ thể cần phẫu thuật cắt nạo chóp: Gãy chân răng, hoặc dụng cụ chữa tủy bị gãy, kẹt trong ống tủy.
Phẫu thuật cắt chóp răng
I.Chỉ định của phẫu thuật cắt chóp
1. Răng bị viêm quanh cuống mặc dù đã được điều trị nội nha và trám bít tương đối tốt (có thể kiểm chứng điều này trên phim Xquang)
2. Răng bị viêm quanh cuống và nội nha không giải quyết triệt để vấn đề này do:
– Tủy răng bị vôi hóa hoàn toàn
– Ống tủy bị cong mà dụng cụ nội nha không thể với tới hết chiều dài của nó
– Có file gãy trong ống tủy mà không thể loại bỏ, băng qua nó để sửa soạn ống tủy tốt. Một số trường hợp ống tủy được trám bít không hoàn hảo bởi các vật liệu trám quá cứng chắc và dụng cụ nội nha cũng không thể loại bỏ chúng ra khỏi ống tủy.
3. Răng viêm quanh cuống và không thể hoàn chỉnh nội nha do:
– Có đường thông từ ống tủy với mô quanh chóp mà không thể trám bít
– Thủng thành bên ống tủy
– Thủng chóp răng, mất cấu trúc giải phẫu của lỗ apex
– Gãy chóp răng
– Ống tủy dị dạng không thể nội nha theo cách thông thường Trong các trường hợp kể trên việc phẫu thuật cắt chóp và trám tủy ngược dòng là cần thiết để ngăn ngừa sự phát triển và di cư của vi khuẩn từ lòng ống tủy chưa được làm sạch ra mô quanh chóp.
Phẫu thuật cắt chóp răng được ứng dụng khi muốn loại bỏ phần chóp răng bị thương tổn, giúp bảo tồn răng thật.
II.Chống chỉ định
1. Chống chỉ định tương đối của phẫu thuật cắt chóp răng với các bệnh nhân: cao tuổi, có tiền sử tim mạch, đang sử dụng các thuốc chống đông, bệnh tiểu đường
2. Răng và vùng quanh răng bị tàn phá bởi viêm quanh răng. Xương tiêu quá nhiều, túi nha chu lớn, tỷ lệ thân chân không đảm bảo sau khi phẫu thuật cắt chóp
3. Các răng có mối liên hệ chặt chẽ với các mốc giải phẫu quan trọng cần tránh như: xoang hàm trên, lỗ cằm ở hàm dưới, thần kinh răng dưới… Nếu tiến hành cắt chóp trám ngược tại các răng này phải hết sức lưu ý tránh gây tổn thương.
III.Trang bị dụng cụ phẫu thuật cắt chóp trám ngược
IV. Trình tự phẫu thuật
Phẫu thuật cắt cuống sẽ tuần tự trải qua các bước sau:
– Gây tê và thiết kế vạt
– Tiếp cận vùng chóp răng theo đường rò hoặc bộc lộ chóp răng bằng cách mở cửa sổ xương tại vị trí tương ứng.
– Loại bỏ các mô bệnh lý và cắt bỏ chóp răng tại 1/3 chóp (nên cắt hết vùng 1/3 chóp răng vì tại đây có nhiều lỗ đổ ra của ống tủy phụ)
– Tạo xoang trám ngược, cách ly và sát trùng xoang trám trước khi đưa chất trám vào xoang. Dùng gương mini để kiểm tra trám bít
– Bơm rửa sạch toàn thể phẫu trường, khâu đóng vết mổ.
Xin được nói rõ hơn về các cách thiết kế mở vạt.
1. Vạt hình thang
Được thiết kế như hình vẽ dưới đây, vạt đi qua gai nướu của hai răng lân cận và đi trong rãnh đường viền nướu. Lật vạt toàn phần bộc lộ xương vùng chóp răng.
2. Đường rạch bán nguyệt
Đi trên ranh giới lợi dính và lợi tự do khoảng 1mm được mô tả như hình dưới đây:
V. Biến chứng
Biến chứng có thể xảy ra trong và sau khi phẫu thuật cắt chóp răng gồm:
1.Khoan hoặc làm tổn thương vào các cấu trúc giải phẫu quan trọng như xoang hàm trên, sàn mũi, ống thần kinh răng dưới…
2.Chảy máu lâu cầm do tổn thương mạch máu.
3.Vương vãi chất trám ngược ra mô mềm quanh chóp. Đặc biệt với chất trám là almagam có thể để lại hậu quả nhiễm sắc vùng nướu tương ứng.
4.Sử dụng vạt bán nguyệt giúp bảo tồn được đường viền nướu. Tuy nhiên phương pháp này có nhược điểm là cố định lỏng lẻo dẫn đến bục mép và lộ vùng phẫu thuật. Hậu quả là không thể tái sinh xương lấp đầy xoang cắt chóp.
5.Bong sút miếng trám ngược do kĩ thuật trám chưa tốt.
6.Cắt chóp sót tổn thương gây tái viêm quanh cuống sau một thời gian phẫu thuật.
Xem thêm: Xử lý tình huống gãy ngang chân răng
Xem thêm: Điều trị tủy lại răng 47
VI. Ca lâm sàng điển hình.
Một vài hình ảnh biến chứng của phẫu thuật cắt chóp
Nguồn: Oral sugery.
Tổng hợp: Công ty Anh & Em
Bài đăng lần đầu ngày: 16 Tháng tư, 2020 @ 5:26 chiều
